Kral Ahaz’ın Mührü

M.Ö. 8.yüzyıla dayanan bu mührün yazısı şöyledir: Yahuda  Kralı, Yotam oğlu Ahaz’a aittir. Mührün sol tarafında parmak izine rastlanır ve çoğu bilim adamına göre bu izler Ahaz’ın bizzat kendisine aittir. Mühür yaklaşık 1.5 cm çapında ve İsrailli milyarder Shlomo Moussaieff’in özel koleksiyonu içinde yer almaktadır. Yahuda kralı Ahaz’ın krallığı, Yeşaya peygamberin hizmete başladığı dönemde gerçekleşir. Kutsal Kitap’tan bildiğimiz kadarıyla: “Ahaz yirmi yaşında kral oldu ve Yeruşalim’de on altı yıl krallık yaptı. Tanrısı RAB’bin gözünde doğru olanı yapan atası Davut gibi davranmadı. İsrail krallarının yolunu izledi; hatta RAB’bin İsrail halkının önünden kovmuş olduğu ulusların iğrenç törelerine uyarak oğlunu ateşte kurban etti. Puta tapılan yerlerde, tepelerde, bol yapraklı her ağacın altında kurban kesip buhur yaktı.” (2.Krallar 16:2-4)

Ahaz’ın bu günahları yüzünden Tanrı Aram Kralı Resin ve İsrail Kralı Remalya oğlu Pekah’nın Yahuda’yı yağmalamalarına izin verir. Yahuda krallığından yüzbinlerce esir alınmasına rağmen Rab Yahuda’ya merhamet eder ve Ahaz’ın toprakları tümüyle fethedilmez. Ahaz bu merhamet fırsatını değerlendirip tövbe etmek yerine bu sefer Asurlularla ittifaka girer. Tam o sırada Rab Yeşaya peygamberi gönderir ve kendisi Ahaz’a şöyle seslenir: “Bundan ötürü Rab’bin kendisi size bir belirti verecek: İşte, kız gebe kalıp bir oğul doğuracak; adını İmmanuel koyacak. Çocuk kötüyü reddedip iyiyi seçecek yaşa gelince tereyağı ve bal yiyecek. Ama çocuk kötüyü reddedip iyiyi seçecek yaşa gelmeden, seni dehşete düşüren o iki kralın toprakları ıssız kalacak.” (Yeşaya 7:14-16) Peygamberliğe göre Yahuda krallığı sınırlarında genç bir kız gebe kalıp İmmanuel adını taşıyan bir çocuk doğuracak. Bu çocuk belirlenmiş yaşa gelmeden Rab Yahuda krallığına zülmeden Aram ve İsrail’i yargılayacak. Sonraki ayetlerde aktarılıdığı gibi çocuk belirlenmiş yaşa ulaştığında bu sefer Rab Yahuda krallığını günahlarından ötürü yargılayacak ve ittifak kurdukları Asur İmparatorluğu bu yargının aleti olacaktır. Nitekim bu yargıyı Ahaz’ın oğlu Hizikya’nın döneminde görmekteyiz. Bazı yorumcular bu Yeşaya ayetlerini İsa Mesih’in gelişini bildiren bir peygamberlik olarak yorumlasa da, burada bir peygamberlikten ziyade “İmmanuel” ismiyle bir simge (Ing. “typology”) söz konusudur. (Mesela İsa’nın Nikodim ile konuşmasında Musa’nın asasını kendi çarmıhına benzetmesi gibi). Ahaz’ın krallığı ve İsrail’in kara günleri oğlu Hizikya tahta geçene kadar devam eder. Hizikya babasına benzemez. Kendisi Rabbe sadık kalır ve bu doğrultuda Yahuda’nın kaderi de değişmeye başlar.

© Kutsal Kitap ve Arkeoloji