Büyük Koreş (Keyhüsrev) Kutsal Kitap’ta adı geçen önemli krallardan bir tanesidir. Babil şehrini ve krallığını fethettikten sonra Pers İmparatorluğunu kurup Babil’de sürgünde olan Yahudi halkını İsrail topraklarına dönmesine izin verir. Koreş Silindiri 1879’da, Hormuzd Rassam tarafından Babil’deki Marduk tapınağı kalıntılarında bulunmuştur. Silindir günümüzde Londra’daki British Museum’da sergilenmektedir.
M.Ö. 539 senesine dayanan bu silindir ilginç detaylarla doludur. Bunlardan biri Babil şehrinin bir gecede kan akıtılmadan fethedilimesidir. Bu anlatı, Eski Ahitteki Daniel kitabının anlatısına tam olarak uymaktadır. Daniel’e göre Babil kralı Belşazar (Nabodınus’un oğlu) bir kutlama düzenlemektedir ve katılımcılar Süleyman tapınağından yağmalanan altın kadehlerden içtikleri şarapla sarhoş olurlar. O sırada Rabbin yargısını ifşa eden bir yazı birdenbire Belşazar’ın gözleri önünde saray duvarında aniden ortaya çıkar. Belşazar paniğe kapılır ve o gece kutlama esnasında Pers ordusu Babillileri hazırlıksız yakalayarak şehri fetheder.
Silindirdeki bir başka önemli detay Babilli kölelerin serbest ve özgür olmasını gerektiren bildiridir. Bu bildiriden dolayı bu silindir bazen “ilk insan hakları bildirgesi” olarak da kabul edilmektedir. Eski Mezopotamya geleneklerini derinden etkileyen bu bildiri, fethedilen halkların başkentte köle olmak yerine kendi topraklarına dönmelerine izin vermektedir. Böylece İsrail’in sürgün dönemi bitmiş olur ve Yahudiler peygamber Nehemya’nın önderliğinde Kudüs’e geri döner.
KAYNAKÇA:
- D. Winton, Thomas. “Documents from Old Testament Times.” Harper. New York, 1961, sf. 93.
- Bill, Arnold T. ve Bryan, Bryan E. “Readings From The Ancient Near East.” Baker Academic. Grans Rapids, 2002, sf. 147-149.
- Türkçe Kutsal Kitap, Kitabı Mukaddes Şirketi & Yeni Yaşam Yayınları, Eski ve Yeni Çevirisi.
- Resim: Mike Peel. Wikimedia Commons.
